
De verborgen pijn achter een eetstoornis: "Hou me vast voor ik val"
27 februari 2025Een eetstoornis lijkt te draaien om eten, maar diep vanbinnen gaat het over iets veel groters. Onzekerheid, angst en een pijn die te groot voelt om zelf te dragen. Elisabeth van Zijl weet dat als geen ander. Ze worstelde zelf jarenlang met een eetstoornis. Nu begeleidt ze als coach en cognitief gedragstherapeut anderen in hun proces. In Bij Jorieke deelt Elisabeth haar verhaal, laat ze zien wat er schuilgaat achter een eetstoornis en vertelt ze hoe heling mogelijk is.
De worsteling achter een eetstoornis
Elisabeth heeft een diepe bewogenheid voor mensen met een eetstoornis. Ze kent de strijd uit haar eigen ervaring. "De ellende die het meebrengt, hoe het je afleidt van het leven dat God voor je heeft, hoe hardnekkig het is. En ik weet ook hoe veel pijn erachter zit. Zelf hunkerde ik er ook zo naar dat iemand zag hoe ik mij voelde, de pijn van mijn hart zag en mijn moeite en bangheid zag."
Om anderen te helpen, richtte Elisabeth de stichting 'Vrij om te leven' op. Haar missie? De persoon achter de eetstoornis écht zien. "Laten we die eetstoornis even opzij zetten en luisteren naar jou. Natuurlijk schreeuwt die eetstoornis, maar jij bent meer dan dat." Volgens Elisabeth is het heel belangrijk om het gekwetste kind in iemand te zien, hoe volwassen diegene ook is.
Een houvast om te overleven
Mensen die worstelen met een eetstoornis, zetten eten in om overeind te blijven. "Eigenlijk gaat het over: hou me vast voor ik val. Ze houden eigenlijk aan de eetstoornis vast, omdat ze anders omvallen. Het is een overlevingsmechanisme als het leven te groot, ingewikkeld en pijnlijk is. Ze hebben iets nodig om overeind te blijven."
Elisabeth spreekt liever over 'verstoord eetgedrag' dan over een eetstoornis. "Het gaat niet om het eten zelf. Dat is de zichtbare laag. Maar de oorzaak ligt veel dieper. Je kunt niet iets aanwijzen waardoor het gebeurt. Er zitten allemaal componenten in."
Het is geen keuze
Je kiest er toch zelf voor om wel of niet te eten? Dat is een uitspraak die Elisabeth veel hoort: "Zo werkt het niet! Je zit ergens in vast waar je nooit bewust voor gekozen hebt. Heel lang denk je ook dat je echt wel weer kunt gaan eten, maar op een gegeven moment heeft de eetstoornis jou in zijn greep."
"Het is ook niet iets van jou" legt ze uit. "Jij bent niet de eetstoornis. Het is een ongenodigde gast die voortdurend met jou meeloopt en overal is waar jij bent. Maar je bent het zelf niet.
Strijd tussen licht en duisternis
Er zit heel veel wanhoop in een eetstoornis. "Ik zie het ook echt wel als iets vanuit het duister. God geeft leven, maar de eetstoornis is erop uit om het leven te roven. Het zorgt ervoor dat je voortdurend alleen nog met eten bezig bent. Er is geen ruimte meer voor iets anders, dus je komt helemaal niet toe aan Gods plan voor jouw leven."
Meer weten over dit onderwerp? Luister dan de hele uitzending hieronder terug! Elisabeth staat stil bij de omgeving van mensen met een eetstoornis, vertelt wat helpt om te helen en deelt over haar eigen strijd met anorexia en boulimia.