
Therapeut Janna Beek over de impact van prenataal trauma
11 februari 2025Kan een baby in de buik al trauma ervaren? Volgens psychosociaal therapeut Janna Beek wel. Ze verdiepte zich in de invloed van prenataal trauma en ontdekte dat ze zelf onbewust al zestig jaar met verlies rondliep. In Bij Jorieke vertelt Janna over haar eigen verlies en legt ze uit hoe je later in je leven alsnog met dit trauma kunt omgaan.
Geen hogere wiskunde
Dat wat een moeder eet, drinkt of wanneer ze rookt, invloed heeft op de baby in haar buik, is al langer bekend. Maar over de geestelijke impact van wat een moeder tijdens haar zwangerschap ervaart, wordt veel minder gesproken.
Volgens Janna is het juist heel logisch: "Het is geen hogere wiskunde! Negen maanden lang ben je ergens in een ruimte die niet neutraal is. De band met de moeder is zo enorm hecht. Je voelt haar hart, dus je voelt hoe gestrest of hoe blij ze is."
Hoe wordt een kind gevormd in de baarmoeder?
Welke ervaringen hebben invloed op onze vorming voordat we geboren worden? "Het contact maken is een hele belangrijke.", zegt Janna. Het kan zijn dat je het moeilijk vindt om ruimte in te nemen, of dat je het idee dat je het leven moet verdienen: "Dat je er heel hard voor moet werken om te bewijzen dat je een plek hebt op deze aarde."
Ook het niet goed kunnen omgaan met emoties en gevoelens, "Je hebt al heel jong geleerd om deze niet te voelen om te kunnen overleven. Dan doe je er in het hier-en-nu veel aan om de diepere gevoelens van angst of woede weg te stoppen, waardoor je minder bekwaam bent om gevoelens te voelen die toch ook echt bij het leven horen."
Het verlies van een tweelinghelft
Op haar zestigste ontdekte Janna dat ze haar hele leven lang verdriet en verlies met zich meedroeg. Helemaal aan het begin van haar bestaan verloor ze haar tweelingbroertje of -zusje. En ook dat heeft grote gevolgen: "In de baarmoeder ben je nog in symbiose. Je bent zo afgestemd op elkaar. Als je samen geboren wordt, ga je je later differentiëren: de een wordt dominee, de ander architect. Je krijgt een eigen identiteit. Maar als een tweelinghelft al in de baarmoeder overlijdt, blijf jij in die tweelingidentiteit zitten. De differentiatie vindt niet plaats."
Dat is precies waar Janna last van had. "Het klinkt heel bijzonder, maar ik leefde als het ware voor twee. Ik had twee banen en ik ging altijd uitdelen. Als ik bijvoorbeeld een bijzondere Bijbeltekst tegenkwam, dan moest ik die meteen doorgeven, want dan kon ook iemand anders ermee geholpen worden. Ik kon af en toe zo moe van mezelf worden. Wie ben ik dan en wat wil ik nu echt? Die vraag kreeg ik maar niet beantwoord."
Irrationele gedachten
Toen Janna zich ervan bewust werd waar haar gevoelens vandaan kwamen, ging ze zich er verder in verdiepen. Ze raadt anderen aan om hetzelfde te doen als ze zich hierin herkennen. "Ga boeken lezen, doe kennis op en leer wat er gebeurt als je een tweelingidentiteit hebt. Er komt veel schaamte en schuldgevoel bij kijken. Mijn irrationele gedachte was dat ik er schuldig aan was dat mijn broertje of zusje is overleden. Dat zat zo diep! Daarom had ik ook een hele grote angst dat mijn eigen kinderen of mijn man dood zouden gaan."
Nadat Janna meer inzicht kreeg, kon ze rouwen. Het rouwproces was heel diep, maar het heeft haar zo veel goeds gedaan: "De angel is uit mijn leven. Ik weet wat ik wil, ik kan me zo diep en intens gelukkig voelen. Die soort van depressieve waas die over mij heen hing, is er niet meer. Er is veel meer balans en humor. Ik kan meer nee zeggen en voel me minder verantwoordelijk. Er is zo'n gewicht van me afgevallen."
Wil je ontdekken of dit soort trauma impact op jou heeft? Of ben je benieuwd naar de gevolgen van andere voorbeelden en hoe je er op latere leeftijd nog mee aan de slag kunt? Luister dan het hele gesprek hieronder terug!