Bram Rebergen over de toekomst van jongeren en geloof: "Het is een optie geworden"
5 september 2024Jongeren hunkeren niet naar mooie woorden of perfecte plaatjes, maar naar authentieke gelovigen die écht durven zijn. Dat zag Bram Rebergen tijdens zijn jaren als directeur van Youth for Christ. Sinds 1 september heeft hij het stokje doorgegeven. In Bij Jorieke blikt hij terug op zijn tijd bij de jongerenorganisatie. Hij deelt zijn observaties over de veranderingen in de jeugdcultuur en wat dit vraagt van kerken in deze tijd.
Een geloof dat eigen keuzes vraagt
Er zijn veel graadmeters om te kijken hoe het met jongeren en geloven gaat. Een van de dingen die in het oog springen is het bezoekersaantal van de EO-Jongerendag. Vroeger vulde het evenement de Arena met 50.000 jongeren. Dit jaar waren er nog maar 15.000 jongeren in Ahoy. “Het zegt iets over de manier waarop jongeren zijn gaan geloven" volgens Bram.
"Het zegt ook iets over hoe ze wel of niet die gemeenschap nog zoeken met elkaar bij grote activiteiten, zoals een EO-Jongerendag. Dat is echt daadwerkelijk veranderd.” Hij maakt zich zorgen over de toekomst van het geloof onder jongeren: “Er zijn heel veel jongeren die niks meer weten van het geloof. En dat aantal neemt toe.”
Waarom zou je nog geloven?
De dalende cijfers zijn zorgelijk, maar er zit ook een diepere vraag achter: waarom zou je nog geloven? Bram legt uit: “De relevantie van het geloof is niet meer duidelijk. What's in it for me, als je die vraag zou stellen, dan is het zo langzamerhand niet meer duidelijk waarom het geloof belangrijk is.”
Jongeren hebben veel keuze en veel invloeden van buitenaf. “De wereld ligt open. Jongeren hebben alle ruimte om te kijken wat belangrijk is. Daar moet iets uit te halen zijn en als dat niet meer helder is, waarom zou je dan geloven? Het is een optie geworden. Jongeren gaan met net zo veel gemak naar een festival als Lowlands, als dat ze naar de EO-Jongerendag gaan. En dan vinden ze Lowlands veel leuker."
Toch hoopvolle signalen
Ondanks de zorgen, ziet Bram ook positieve signalen. “Ik denk dat de geloofsbeleving van jongeren nu, dat daar meer eigens in zit. Dat vind ik positief. Het is vaak een eigen keuze om naar de kerk te gaan,” zegt hij.
Jongeren die bewust kiezen voor het geloof doen dat volgens Bram vaak met overtuiging: ““Ik spreek best vaak in kerken en daar kom ik ook groepen jongeren tegen. Daar zie ik een soort radicaliteit en enthousiasme terug, omdat ze zelf een keuze hebben gemaakt. Dat vind ik hoopvol!””
De rol van ouders
Voor ouders is het in deze tijd een uitdaging om het geloof door te geven aan hun kinderen: “Als opvoeders moeten we het zelf doorgeven aan onze kinderen. Dat van 'het heurt nu eenmaal zo', is helemaal weggevallen.” Dit vraagt van ouders dat ze hun overtuigingen op een nieuwe manier overbrengen.
Veel ouders vinden het moeilijk om stellig te zijn. “Is het tegenwoordig not done om je kinderen te stellig op te voeden? Daar is wel een bepaalde verlegenheid,” merkt Bram op. “De generatie ouders komt zelf misschien uit een situatie waar dat wel heel nadrukkelijk zo was. We weten dat we altijd reageren op dat wat ons voorafging. Mijn ouders waren streng, dus ik probeer wat minder streng te zijn.”
Niet alleen ouder, maar ook gids
Volgens Bram is het belangrijk dat ouders hun ervaringen delen, zonder hun rol als ouder uit het oog te verliezen. “Er is bijna een idee ontstaan dat er in verbinding geen ongelijkwaardigheid meer zit. Terwijl ik altijd denk: maar je bent ook gewoon ouder. Je zoekt verbinding met je kinderen en probeert het gesprek open te houden.”
Tegelijkertijd mag er ook van ouders verwacht worden dat ze hun levenservaring delen: “Dat je door jouw reis heen ontdekt hebt hoe het is om met God te leven. Dat mag je inzetten naar je kinderen. Ik ben niet je vriendje of vriendinnetje. Ik denk dat dat een belangrijk onderscheid is.”