Daklozen laten je Rotterdam zien: "We willen dat mensen begrijpen hoe het is"
6 februari 2025Denk je aan een stadstour door Rotterdam, dan zie je misschien een gids met een kleurrijke paraplu voor je, die je meeneemt langs iconische plekken als de Erasmusbrug of de Euromast. Maar de Pauluskerk pakt het anders aan. Hier nemen daklozen je mee op een tour door hun Rotterdam. Hoe is het om in een grote stad dakloos te worden? En hoe moeilijk is het om je leven weer op de rit te krijgen? De tour is een indrukwekkende ervaring die veel losmaakt. Thamar Kemperman van de Pauluskerk en vertelt erover in De Nieuwe Morgen.
Een stadstour vanuit een ander perspectief
Het idee voor de stadstour komt vanuit de daklozen zelf, vertelt Thamar. “De Pauluskerk is in Rotterdam vooral een opvangplek. Er komen veel dakloze mensen, en vorig jaar zijn we met hen een ervaringsdeskundigengroep begonnen. We spraken over de vraag: wat moet er gebeuren? En toen gaven zij aan: ‘Mensen moeten weten hoe het is om dakloos te zijn.’ Veel mensen hebben daar geen idee van en kijken ons vaak negatief aan of lopen gewoon voorbij zonder ons aan te kijken.”
Grote belangstelling voor de tours
De eerste tours waren meteen een succes. Veel rondleidingen zitten al vol. Hoe komt dat? “Enerzijds is het verdrietig dat dakloosheid toeneemt en steeds zichtbaarder wordt. Je ziet steeds meer mensen op straat slapen. Door de woningcrisis zijn er ook veel mensen die bij anderen op de bank slapen omdat ze zelf geen woning kunnen vinden. Mensen voelen dat en maken zich daar zorgen over.”
Maar de grote belangstelling heeft volgens Thamar ook een positieve kant: “Mensen willen zich verbinden aan het lot van hun medemens. Ze willen begrijpen wat er speelt en zich solidair tonen. Dat is iets moois.”
Pijnlijke verhalen
Tijdens de tour laten de gidsen, die zelf dakloos zijn, je plekken zien waar ze hebben geslapen, waar ze opvang kregen en waar ze soms een kopje koffie konden krijgen. Ze delen hun persoonlijke verhalen over het leven zonder een eigen huis.
“Op een gegeven moment kom je in het Museumpark. Daar is een steen waar je op kunt staan en dan hoor je je eigen echo. Een van de gidsen vertelt dan dat hij soms dagenlang niemand sprak en zich ontzettend eenzaam voelde. Hij ging dan op die steen staan en zei ‘goedemorgen’, alleen om zijn eigen stem terug te horen. Dat gaf hem het gevoel dat hij nog bestond.”
Het begint met een glimlach
De verhalen laten een diepe indruk achter. Veel mensen die de tour lopen, eindigen met een gevoel van machteloosheid. Wat kun je doen als individu? Gelukkig krijgen deelnemers een lijstje met concrete dingen die ze kunnen betekenen. “Bovenaan staat: weet dat een glimlach een leven kan veranderen. Dat is ook wat een van de gidsen zelf zegt. Maar je kunt ook vrijwilliger worden, bijvoorbeeld bij de Pauluskerk of een andere organisatie die daklozen helpt.”
“Ik denk dat het voor deze tour heel belangrijk is dat je niet wegkijkt. Dat je niet langs het leed kijkt dat naast je gebeurt, maar dat je het aankijkt en je ermee verbindt. Ik vind dat zelf als mens heel belangrijk,” zegt Thamar.
