Matthijs Vlaardingerbroek over geloofsopvoeding: "God is geen kinderboekenschrijver"

Kinderen meenemen in het avontuur van God

“Veel kinderwerkmaterialen zijn degelijk, maar missen iets leuks,” vertelt Matthijs. “Ik wilde iets maken waar kinderen echt zin in hebben. Geen methode waarbij je denkt: ‘Is het eindelijk voorbij?’, maar iets dat leeft. Iets waarbij je met plezier met elkaar praat over de Bijbel.” Vanuit die gedachte ontstond Bijbel Adventure: een creatieve methode waarin elk verhaal 15 tot 20 werkvormen heeft. Leiders kiezen zelf wat past bij hun groep, zoals bij een buffet. “Zo kun je als kinderwerker echt maatwerk bieden.”

Volgens Matthijs zouden we geloofsopvoeding leuk én praktisch moeten maken. “We moeten kinderen meenemen in de verhalen en avonturen van de Here God. Dan gaan hun ogen glimmen. Dat is wat ik wil bereiken!”

Begin met de ‘waarom’ van geloofsopvoeding

Voordat je enthousiast aan de slag gaat met kinderbijbels of bedrituelen, is het belangrijk om te weten waarom je eigenlijk aan geloofsopvoeding doet. “Wat wil je ermee bereiken?”, vraagt Matthijs.

“Veel mensen doen gewoon wat ze zelf hebben meegekregen. Een gebedje voor het eten, een verhaaltje voor het slapengaan. Maar je doel bepaalt hoe je iets vormgeeft.” Voor Matthijs is het eigenlijk heel simpel: “Ik wil dat kinderen verliefd worden op de Here God. Dat ze denken: wat is Hij bijzonder, mooi, liefdevol en goed. Natuurlijk wil ik met Hem leven.”

Geen succesformule, maar wel invloed

Soms lijkt het alsof je faalt als je kind later niets met het geloof doet. Maar zo werkt het niet volgens Matthijs. “God heeft geen kleinkinderen, alleen kinderen. Je kunt het voorleven, maar ieder maakt z’n eigen keuze.” 

Wat je wel kunt doen, is stilstaan bij je eigen godsbeeld. “Het beeld dat jij hebt van God, kopieer je automatisch naar je kind. Dus als je wil dat ze Hem als liefdevol en goed zien, moet je zelf ook zo naar Hem kijken.” Dat kan best confronterend zijn. Maar ook hoopvol. Want het betekent dat je kunt werken aan je eigen godsbeeld, en zo ook dat van je kind beïnvloeden.

De Bijbel is geen kinderboek

“De Bijbel is geschreven door volwassenen, voor volwassenen,” zegt Matthijs. “God is geen kinderboekenschrijver.” Toch lezen we de Bijbel vaak zonder nadenken aan onze kinderen voor, zonder filter. “In mijn jeugd hoorde ik als vijfjarige al het Hooglied. Daar kun je over discussiëren.”

Volgens Matthijs is het belangrijk om per leeftijd te kijken welke verhalen je vertelt – en hóe je ze vertelt. “Zoals films een leeftijdskeuring hebben, zouden kinderbijbels dat ook moeten hebben. Niet elk verhaal is geschikt voor elke leeftijd.” Daarmee wil hij niet de boodschap afzwakken, maar kinderen beschermen tegen beelden die ze nog niet kunnen plaatsen.

Noach is geen gezellig dierenverhaal

Neem het verhaal van Noach. Dat lijkt kindvriendelijk: gezellig met alle dieren op een grote boot. Maar eigenlijk gaat het over een heftig oordeel van God. “Het is de grootste uitroeiing van de mensheid,” zegt Matthijs. “Dat roept grote vragen op over wie God is.”

Kinderen prikken daar tegenwoordig sneller doorheen. Ze stellen vragen als: ‘Waarom liet God al die mensen verdrinken?’ En dat zijn terechte vragen. “Je kunt het verhaal wel vertellen, maar wees je bewust van wat je zegt en wat je weglaat. Een kind van vier hoort een ander verhaal dan een kind van twaalf.”

Angst en liefde in de war

“Het gevaar is dat kinderen een vermenging krijgen van liefde en angst,” zegt Matthijs. “God is liefde, maar ook iemand voor wie je bang moet zijn. Dat is geen gezonde basis.” Zelf heeft hij dat aan den lijve ondervonden. “Ik hield veel van de Here Jezus, maar Hij was ook de boeman die zomaar kon besluiten dat ik door de grote verdrukking moest.”

Dat dubbele gevoel kan kinderen levenslang beïnvloeden. “Het veiligste wat je een kind kunt geven, is het diepe besef: ik ben veilig bij God. Hij is goed, Hij is liefdevol. Later kun je moeilijke thema’s bespreken. Maar als angst in de basis zit, blijft dat vaak hangen – ook als je volwassen bent.”

Benieuwd hoe je dan wél op een kindvriendelijke manier met de Bijbelverhalen kunt omgaan? En wil je praktische tips voor het doorgeven van jouw geloof? Luister dan de hele uitzending hieronder terug!