Hoe zorg je liefdevol voor dementerende ouderen?

Vergeetachtigheid

Maandag spraken we met Josephine Lambregts van Alzheimer Nederland. Ze vertelt meer over de impact van de ziekte en de vele manieren hoe je het risico op dementie kan verminderen. Maar wanneer weet je dat het gaat om dementie? "Het meest bekend is het verlies van geheugen, vergeetachtigheid. Op het moment dat je dagelijks leven ernstig verstoord wordt, dat je het overzicht en structuur kwijtraakt, dan is het heel belangrijk om naar de huisarts te gaan om testen te doen."

Hoe ga je om met de diagnose van een ziekte die niet te genezen is? "Probeer het te delen, wees er open over. Op het moment dat je de diagnose dementie hebt, heb je recht op een casemanager. Dat is iemand die je kan begeleiden in het ziekteproces. Op het moment dat je je omgeving betrekt, kan je met lichte aanpassingen nog jarenlang heel goed mee blijven doen in de maatschappij."

Luister het gesprek met Josephine Lambregts.

In andere handen

Dinsdag sprak Annemarie Biljard met Ira Stam, schrijfster van het boek 'Blijf niet te lang weg'. Jarenlang verzorgde ze haar dementerende vader en moeder. Haar vader is inmiddels overleden. Ook kan ze niet meer zelf voor haar moeder zorgen.

"Op een gegeven moment trek je het gewoon lichamelijk niet meer", vertelt Ira in De Nieuwe Morgen. "Daar heeft een geestelijke worsteling ten grondslag aan gelegen. Je moest de zorg echt uit handen geven. Ik moest haar letterlijk overgeven aan God."

"Dan ga je vanuit de liefde proberen te kijken wat nodig is voor de ander. De liefde zoekt altijd de ander, heeft nooit het eigen belang op het oog. Dan is het letterlijk in andere handen geven: in Gods handen, maar ook in de handen van deskundigen. Dat begon al met de thuiszorg, die kwam hier al. Maar op een gegeven moment komt ook het moment dat thuiswonen niet meer gaat."

Het gesprek met Ira Stam kun je hier terugluisteren.

Positieve sfeer

Woensdag vertelde Anneke Schootstra over haar rol als cliniclown voor mensen met dementie. "We spelen in duo's en we komen op bezoek. Dat betekent dat we geen voorstelling hebben of een vast programma, maar dat we improviseren. Het doel is om contact te maken met de mensen. We willen ze tijd en aandacht geven. De clown kan daarin lichtheid brengen, een positieve sfeer."

"Mensen zijn niet de ziekte. Door de ziekte heen zie je de mens, met zijn hele leven achter zich. Het zijn mensen die onnoemelijk veel hebben gedaan en beleefd. En daar zijn we nieuwsgierig naar, dat willen we aanraken. Dat merk je ook, want dan komen opeens de verhalen van vroeger. Een meneer vertelde over zijn werk in een naaibedrijf, hij vertelde iets over de zoom van een jasje. Je zag hem opbloeien, omdat hij zich aangesproken voelde op dat oude stuk van hem. Dat kwam weer terug."

Beleefkamers

Peter Peltzer is oprichter van De Juiste Prikkel en maakt beleefplekken in verpleeghuizen voor mensen met dementie. Donderdag vertelt Peter over zijn motivatie om deze hoeken in te richten. "We maken beleefplekken omdat mensen vaak in een huiskamer zitten, daar zijn vaak teveel óf te weinig prikkels. Er zitten meerdere mensen, er loopt personeel heen en weer, de telefoon gaat af. Je kunt je voorstellen dat je daar een beetje dol van wordt als je daar de hele dag zit." Ook te weinig prikkels ontvangen, is niet goed. "Wat je dan ziet gebeuren is dat mensen gaan dolen. Ze worden onrustig en gaan de gang op."

Beleefkamers zijn er in alle soorten en maten. "Dat kunnen babyhoekjes zijn, ridderkamers, maar ook een treincoupé of een linnenkamer. Het geef hen rust, voldoening en geeft herkenning."

Zorgboerderij

Vrijdag vertelde Dieneke Smit over Zorgboerderij Reigershoeve waar ze de oprichter van is. Haar opa kreeg dementie, maar de zorg die een verpleeghuis hem bood, miste in haar beleving een aantal dingen. "Ik miste een betekenisvolle omgeving, een omgeving waar van alles te zien en te doen is. Ook al heb je dementie, dan nog is het ontzettend belangrijk om geactiveerd en geprikkeld te worden door je omgeving. En ik miste ook de kennis over dementie. Hoe ga je om met mensen die dementie hebben? En wat kan je als zorgverlener betekenen in het leven van iemand met dementie, zodat hij zich prettig voelt."

Dienekes zorgboerderij biedt ruimte voor 27 mensen met dementie die intensieve begeleiding nodig hebben. "We kijken echt naar de mens en wat de mens nodig heeft. Iedereen is daar verschillend in, dus we proberen aangepaste zorg en begeleiding te bieden. Onze omgeving is geschikt om betekenis te bieden. We zijn een zorgboerderij en hebben een grote tuin met dieren en een moestuin. Mensen kunnen vrij in de tuin bewegen, allerlei dingen zien en voor de dieren zorgen. Dat geeft heel veel betekenis aan het leven."

Beeld: Unsplash