Ook op basisscholen komt online shaming voor: hoe ga je daarmee om?

Op middelbare scholen komt 'online shaming', het ongewenst verspreiden van naaktfoto's van leerlingen, al jaren voor. Uit onderzoek blijkt dat leerlingen van groep 7 en 8 hier ook al mee te maken hebben: bij één op die vier basisscholen komt dit voor, blijkt uit onderzoek van het journalistieke platform Pointer (KRO-NCRV) en DUO Onderwijsonderzoek & Advies.

Gevolgen

Het doorsturen van zo’n foto heeft vergaande gevolgen, vertelt Dymphy Weerstand, bestuurder van het Lerarencollectief en juf voor achtstegroepers. “Soms is het nog voor altijd met naam en toenaam op het internet te vinden, waarbij het iemand tot aan zijn sollicitaties nog achtervolgt.”

Ook kunnen kinderen ermee onder druk worden gezet of bedreigd, waardoor kinderen zich niet meer durven te vertonen in de school. “Dus er zijn grote gevolgen, tot ver later dan die basisschoolleeftijd.”

Kortzichtig denken

Waarom kinderen dit eigenlijk doen, komt voort uit kortzichtig denken, denkt ze. “Bijvoorbeeld om de ander een hak te zetten als die bij hun iets heeft geflikt. En kinderen overzien echt niet de gevolgen van dit soort acties. Want als het eenmaal op internet staat, is het er voor altijd.”

Opvoeding en voorlichting

Hoe kan je hier als leraar of ouder mee omgaan? Het begint al jong, zegt Dymphy. “Enerzijds gaat het over mediaopvoeding, waarbij je praat over de gevaren van internet en welke foto’s je wel en niet plaatst. Anderzijds gaat het over seksuele voorlichting dat al vroeg begint. Daarbij geef je aan wat privé is en dat niemand dat hoeft te zien of daar aan hoeft te zitten.”

Tegelijk kan je het niet altijd voorkomen. “Er blijft altijd wel een kwetsbare groep van kinderen over die erg aan hun lot worden overgelaten, waarbij niet zoveel mensen meekijken. Dan is de rol van leerkracht toch echt cruciaal.”

Beeld: Unsplash