Jan Pieter Mostert over de uitzichtloze situaties van vluchtelingen: “Als je geen menselijke oplossing meer hebt, schreeuw je naar God"
15 oktober 2024De opvang van vluchtelingen in Ter Apel is de laatste tijd weer veel in het nieuws. De situatie daar blijft kritiek. Stichting Gave, een interkerkelijke organisatie die werkt onder vluchtelingen en asielzoekers, ziet hoe de uitzichtloze omstandigheden veel mensen diep raken. Jan Pieter Mostert is directeur van de stichting en vertelt in De Nieuwe Morgen hoe belangrijk het is dat vluchtelingen niet alleen praktische hulp, maar ook geestelijke ondersteuning krijgen in hun soms uitzichtloze situaties.
Heftige situatie
Volgens Jan Pieter is de situatie in Ter Apel ernstig. “We weten dat het daar stampvol is,” vertelt hij. “Dat betekent bijvoorbeeld dat de matches in de kamers veel slechter zijn. In ieder gat wordt iemand geduwd. Dat betekent ook dat mensen die elkaars taal niet verstaan, andere religies hebben. Matches die soms echt niet kunnen, zijn er toch. Er zijn ook heel veel wisselingen en mensen die 's nachts opeens ergens anders moeten slapen.""
Daarnaast moeten vluchtelingen soms ontzettend lang wachten op hun procedure. “Het komt voor dat mensen na hun eerste intake wel 1,5 jaar moeten wachten voordat ze weer een gesprek krijgen. Dat is heel heftig voor hen,” zegt Jan Pieter.
Hopelozer
Door de lange onzekerheid raken veel vluchtelingen in een neerwaartse spiraal. “Wij merken dat mensen hopelozer worden. Ze worden depressief en vragen zich af of ze ooit in Nederland kunnen blijven, zelfs als ze een verblijfsstatus krijgen.” De juridische onzekerheid over het aantal vluchtelingen dat Nederland kan opvangen, maakt de situatie alleen maar moeilijker. “Het betekent dat de jarenlange onzekerheid nog verder wordt opgerekt.”
De verhalen van vluchtelingen zijn schrijnend. Sommigen worden geconfronteerd met haat tijdens hun zoektocht naar veiligheid. Jan Pieter deelt een pijnlijk voorbeeld van een vluchteling die onderweg naar het House of Joy, een ontmoetingsplek van Stichting Gave, werd uitgescholden. “Een auto reed langs en iemand riep: ‘Fuck you buitenlander.’ De man kwam huilend bij ons aan. We konden samen naar God gaan, maar de pijn is er niet minder om.”
Niet meer alleen
In deze moeilijke omstandigheden ziet Stichting Gave hoe belangrijk geestelijke ondersteuning is. “Als je echt geen menselijke oplossing meer hebt, dan schreeuw je naar God,” legt Jan Pieter uit. Hij merkt dat er juist in deze situaties veel behoefte is aan gesprekken over geloof en hoop. “Mensen hebben zoiets van: vertel me erover en luister naar mijn verhaal. Ook als ze in Nederland soms echt ongastvrijheid ervaren.”
Ondanks de pijnlijke ervaringen biedt het geloof toch hoop. Jan Pieter ziet hoe mensen door hun geloof steun vinden in hun moeilijke situatie. “Wij merken dat God ervoor zorgt dat mensen zich vastgepakt voelen. Dat is op dit moment zo hard nodig,” vertelt hij. Voor sommige vluchtelingen geeft dit geloof zelfs de moed om terug te keren naar hun geboorteland, ondanks de doodsangst waarvoor ze ooit vluchten. “Ze zeggen dan: ‘Ik ben niet meer alleen,’ en dat maakt dat ze de stap durven te zetten.”
Afbeelding: Unsplash
