Jack Esselink over AI, ethiek en geloof: "We verliezen de Maker van alles soms uit het oog"
20 februari 2025In de rubriek De Doorgeefbijbel vertelt Jack Esselink uit Elburg over technologie, ethiek en geloof. Als adviseur op het gebied van kunstmatige intelligentie en docent ethiek aan een hogeschool houdt hij zich dagelijks bezig met innovatie en morele vraagstukken. Jack heeft een duidelijke visie: AI is geen zwart-wit verhaal, maar een krachtig middel dat zowel goede als kwade dingen kan brengen.
Mensen zijn óf enorm enthousiast over AI en de eindeloze mogelijkheden, óf ze zien het als een dreiging die de mensheid overneemt. De waarheid ligt volgens Jack daar tussenin: “Ik zoek altijd naar een werkzame positie in het midden: hoe kunnen we AI op een verantwoorde manier inzetten?”
Vergif of geneesmiddel?
Hij vergelijkt kunstmatige intelligentie met het Griekse woord pharmakon, dat zowel ‘vergif’ als ‘geneesmiddel’ betekent. “Elke krachtige technologie heeft goede én slechte kanten. Dat geldt ook voor AI. We moeten een verantwoord evenwicht vinden.”
Hij verwacht dat AI de komende tien jaar steeds meer invloed zal hebben op ons dagelijks leven. “Steeds meer processen en systemen zullen door AI gevoed worden, bijvoorbeeld in het onderwijs en in de manier waarop we communiceren met de overheid en verzekeraars.” Toch is hij niet bang dat AI de menselijke factor volledig zal vervangen. “Ik zie ook een beweging terug: mensen gaan persoonlijk contact juist weer herwaarderen.”
Wat betekent het om mens te zijn?
Volgens Jack is een van de belangrijkste ethische vragen: Wat betekent het om mens te zijn in een wereld waarin machines steeds meer menselijke taken overnemen? “De mens is een relationeel, door God geschapen wezen,” zegt hij. “We zijn complex, niet in data te vangen, en in zichzelf goed. We leven in een gebroken wereld waarin we moeten navigeren tussen goed en kwaad.”
Hij vindt het belangrijk om de Maker van alles voor ogen te houden: "Het lijkt soms wel alsof we alles met technologie kunnen oplossen. En ik vind eigenlijk dat we daarbij soms uit het oog verliezen Wie uiteindelijk alles gemaakt heeft."
"Het begin van alle kennis is ontzag voor de Heer"
In De Doorgeefbijbel kiest Jack ervoor Spreuken 1:7 te onderstrepen. Daar staat: "Het begin van alle kennis is ontzag voor de Heer, alleen een dwaas veracht wijsheid en vermaning."
"Ik heb onlangs de biografie van Elon Musk gelezen en hij schrijft erin dat hij, als hij een probleem aanpakt, als eerste teruggaat naar principes. Dus eigenlijk wat zijn eigenlijk de uitgangspunten", vertelt Jack. "En voor mij is deze tekst zo'n soort principe. Een uitgangspunt dat het begin van alle kennis ontzag voor de Heer is. We kunnen nog zulke intelligente dingen maken. Maar als je niet bij de Heer bent, ja, dan ben je eigenlijk een dwaas, zoals dat in deze tekst staat."
