Ds. Mirjam Kollenstaart: "Het racismedebat is hard geworden"
8 september 2020Terwijl het racismedebat in alle hevigheid woedt, organiseert het Nederlands Dagblad dinsdagavond een college met ds. Mirjam Kollenstaart over racisme. In De Nieuwe Morgen vertelde ze over haar plek in het debat. "Ik heb grote moeite met de toon van het debat. Er worden standpunten ingenomen die met verve verdedigd worden. Dat gaat hard tegen hard, de toon wordt steeds feller. Er is geen gesprek meer, steeds meer mensen staan tegenover elkaar."
Erkenning geven
En daar is ds. Mirjam Kollenstaart - voorheen predikant in Ottoland, nu geestelijk verzorger bij het Leger des Heils - niet blij mee. "Ik zocht voor mezelf naar een manier om me erover uit te spreken, zonder in een fel debat terecht te komen." Hoe gaat ze dat doen? "Dat heeft te maken met een stuk kwetsbaarheid naar beide kanten toe. Je kan zeggen als gekleurde, als zwarte, dat je onrecht is aangedaan, dat zwarte mensen onrecht is aangedaan. Maar als je dat roept, geef je ook geen erkenning aan de mensen die tegenover je staan. En juist die erkenning die je zelf wilt, moet je ook een ander geven."
Bestaansrecht
Dit onderwerp raakt ook haarzelf. Mirjam Kollenstaart is geboren in Indonesië, haar dochter komt uit Nigeria. "Waar ik naar op zoek ben, is bestaansrecht. Heb ik als mens uit Indonesië bestaansrecht hier in Nederland? Op het moment dat je door het dorp fietst en er wordt naar je geroepen 'ga terug naar je eigen land', dan is er dus iemand die je geen bestaansrecht geeft in Nederland. Als je daar voor op wil komen, dat je hier bestaansrecht hebt, dan moet je ook die ander bestaansrecht geven. Er is iets in die ander wat maakt dat diegene zich zo fel uitspreekt tegen mensen die uit het buitenland komen. Dat moet ik leren begrijpen."
Racisme in Nederland
Mirjam Kollenstaart komt racisme in Nederland vooral tegen vanuit de "zwaar reformatorische hoek". "Dar wordt een verbinding gelegd tussen het zwarte, dat wat niet van God is, wat duivels is. Ze zeggen: God is licht, de duivel is duisternis, zwart, dus alles wat zwart is wordt met de duivel geassocieerd. Dat is een heel simpele veronderstelling, maar die wordt wel gebruikt, bijvoorbeeld tegen mijn dochter. Mijn dochter zou naar de hel gaan, want zij is zwart."
Die gedachte vindt ze hartverscheurend. "Het zijn de diepste overtuigingen van mensen. Ik weet ook niet hoe ik daartegen in kan redeneren. Dat is het lastige van overtuigingen: je overtuigt een ander niet zomaar van een andere mening. Dan krijg je een debat, dan ga je alleen maar stelliger vasthouden aan je eigen overtuigingen."
Het hele gesprek met ds. Mirjam Kollenstaart kun je hier terugluisteren.
Beeld: Unsplash
