Extreme armoede in feiten en cijfers: "Achter die getallen zitten mensenlevens"

Er leven op dit moment 870 miljoen mensen in extreme armoede. De afgelopen jaren zijn er 150 miljoen extra bij gekomen door de pandemie. Wat is dan precies extreme armoede? De armoedegrens ligt momenteel op €2,15 per dag per persoon. Het is een minimumbedrag waarvan je alles moet kopen. Maar in de landen waar Compassion werkt is dat vaak wat een heel gezin te besteden heeft per dag, vertelt Jirska. "Het zijn getallen, maar daarachter zitten natuurlijk levens." Mensen van vlees en bloed die in zulke extreme armoede moeten rondkomen en proberen te overleven, benadrukt ze. "Dat is wat mij raakt. Als ik die verhalen tot me door laat dringen en me voorstel dat ik moeder ben die dagelijks op zoek moet naar eten voor mijn kinderen, dan word ik daar echt verdrietig van. Dat vind ik onrecht, dat kan en dat mag niet. Zeker omdat er voldoende voedsel in de wereld is."

Delen

"De meeste gezinnen waar wij voor zorgen leven in een huisje gemaakt van leem en golfplaten. Het is niet veilig in de sloppenwijk waar ze leven, er is veel criminaliteit. Een paar vierkante meter om met je kinderen te slapen, in stapelbedden of op matjes op de grond. Er is geen koelkast, dus het is elke dag zoeken naar eten. Hopen dat je werk vindt voor die dag. Wat ik heel mooi vind, in deze situatie, is dat er wel veel eten gedeeld wordt. Daar kunnen we echt van leren. Als je geen eten hebt, klop je aan bij de buurvrouw. We merken het aan de voedselpakketten die we uitdelen in gebieden waar de armoede nu heel ernstig is. Wij denken dan dat een pakket voor een maand genoeg is. Maar na twee weken blijkt het op te zijn, omdat er gedeeld is met familie en buren! Dat vind ik eigenlijk prachtig om te zien."

1000 dagen

De eerste 1000 dagen in het leven van een kind zijn cruciaal voor de rest van zijn bestaan. Die duizend dagen starten vanaf het prilste begin, legt Jirska uit. "Medisch onderzoek laat zien dat je kansen in dit leven al beginnen in de buik van je moeder. Hier in Nederland gaan we naar de verloskundige en zijn er controles om zeker te weten of het kindje goed op gewicht is. Als een kind in de buik van de moeder niet genoeg voeding krijgt doordat de moeder zelf ondervoed is, dan blijft de hersenontwikkeling achter. Dat werkt in je hele leven door. Op het gebied van ontwikkeling, maar het geeft ook ziekte en mentale problemen. Dat heeft verstrekkende gevolgen."

Ook daarna blijven de omstandigheden natuurlijk cruciaal voor goede ontwikkeling. In sommige landen zijn de gevolgen van de pandemie extra groot. Bijvoorbeeld in Oeganda. De scholen waren daar 2 jaar dicht. En van de 15 miljoen kinderen die twee jaar geleden naar school gingen, gaan er nu 4,5 miljoen kinderen niet meer naar school, nu deze weer open is. En de kinderen die wel naar school gaan, hebben vaak honger: "7 op de 10 basisschoolkinderen komt op school met honger. Dat is ook zo'n heftig getal. Misschien hebben ze een kopje thee gehad, met wat suiker, maar daar moeten ze dan de hele dag van leren. Dat gaat natuurlijk niet. Je hebt dan in veel gevallen niet genoeg energie om te spelen, laat staan om te leren. Dat heeft invloed op schoolprestaties van een kind. Ook zijn ze kwetsbaar voor ziektes, omdat het in de meeste wijken niet heel schoon is."

Regenseizoen in Oeganda

Jirksa is zelf in Oeganda geweest en heeft daar gezien hoe armoede invloed heeft op mensen. "De sloppenwijken in Oeganda hebben diepe indruk op mij gemaakt. Het was regenseizoen. Tijdens de heftige regenbuien werden de open riolen stromen en alles begon te drijven. Het was een hele vieze lucht, ik vond dat heel mensonterend. Ik sprak een moeder over die nacht dat het zo regende. Zij vertelde dat ze in een hoekje van haar hut had gezeten, omdat alles nat was. Daar zat ze de hele nacht met haar kinderen op haar hurken. We hadden ook 's nachts door de sloppenwijk gewandeld en toen zagen we heel veel straatkinderen bij elkaar onder een afdak. Zeker wel honderd straatkinderen die staand de nacht doorbrachten in de regen, die thuis waren weggelopen."

"Ik ben heel dankbaar dat ik mijn kinderen iets anders kan bieden. En tegelijkertijd denk ik, hoe kan het waar zijn dat kinderen die God heeft geschapen en die Hij liefheeft, hier zo moeten leven? En dat niemand denkt: dit kan niet en hier moeten we iets aan doen. Daar moet één iemand voor ingrijpen. Ik kan niet alles doen, maar ik doe wat ik kan doen. Die verantwoordelijkheid heb ik."

Luister meer van het indrukwekkende gesprek met Jirska Alberts: